ΚΡΙΤΙΚΕΣ / ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΝΙΚΟΣ ΖΙΑΣ Ομότιμος Καθηγητής της Ιστορίας της Τέχνης του Πανεπιστημίου Αθηνών "Η παράδοση μένουσα εν εαυτή τα πάντα καινίζει" Η ζωγραφική τέχνη της Ορθόδοξης Εκκλησίας έχει δύο στοιχεία που συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους: α. το θεολογικό μήνυμα της Σάρκωσης του Λόγου και της κατά Χάριν Θέωσης του ανθρώπου και β. την εικαστική γραφή που συνεργεί σε αυτή την θεολογική διατύπωση. Αυτή η εικαστική διατύπωση αποκτά και μιαν αισθητική αυταξία που την καθιστά αποδεκτή και από εκείνους που δεν έχουν τις προϋποθέσεις για την πρόσληψη του κυρίου μηνύματός της. Ο ζωγράφος Νικόλαος Χούτος έχει ιστορήσει εικόνες και τοιχογραφίες ακολουθώντας την παραδεδομένη σχέση περιεχομένου, μορφής και υλικών της βυζαντινής παράδοσης, επιχειρεί όμως το τόλμημα να αναμετρηθεί και με κάποια άλλα υλικά, ασυνήθιστα για αυτή τη ζωγραφική, καθώς ακόμη να εκφραστεί με μιαν άλλη τεχνική διαδικασία. Σχεδιάζει πρώτα το περίγραμμα της εικόνας των θεμάτων στον καμβά, αλλά μετά αντί να χρωματίσει με την τεχνική της αυγοτέμπερας αυτό το σχέδιο, χρησιμοποιεί κομμάτια χαρτιά από εφημερίδες και περιοδικά, δουλεύοντας με την τεχνική του κολλάζ. Η ιδιαίτερα τολμηρή αυτή τεχνική, προσωπικό εύρημα και μοναδικό –νομίζω- του Νικόλα Χούτου, του δίνει την δυνατότητα μιας έκφρασης απόλυτα επιπεδικής με έντονα εξπρεσιονιστικά στοιχεία, τόσο στο σχέδιο, όσο –κυρίως- και στο χρώμα. Του δίνει ακόμα την δυνατότητα -σύμφωνα με δική του αναφορά- μιας νοηματικής λειτουργίας του περιεχομένου των χαρτιών, όπως π.χ. ένας χάρτης της Οικουμένης μετατρέπεται σε εικόνα του Χριστού. Έτσι ο Χριστός αγκαλιάζει όλο τον κόσμο, όχι μόνο με το θέμα, αλλά και με το ίδιο το εικαστικό συστατικό. Η τεχνική αυτή απαιτεί εξαιρετικές εικαστικές ικανότητες για την σύνθεση των χρωμάτων, αλλά και ιδιαίτερη ευρηματικότητα. Ικανότητες που φαίνεται ότι διαθέτει ο Νικόλας Χούτος κρίνοντας από τα αποτελέσματα, ιδιαίτερα στην απεικόνιση των προσώπων. Άλλωστε, ο συνδυασμός της θητείας του στα ακραία μοντέρνα κινήματα, π.χ. Dada, πριν αρχίσει να διακονεί την ιερή τέχνη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, και η επίγνωση του σωτηριώδους δρόμου της Ορθόδοξης θεολογίας, του προσφέρει την πνευματική υποδομή για την ανάδειξη αυτής της αναδομητικής ζωγραφικής, όπως ο ίδιος θέλει να χαρακτηρίζει τη δουλειά του.