ΚΡΙΤΙΚΕΣ / ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΝΝΙΚΟΣ ΖΙΑΣ Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κέντρου Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων "Απόπειρα διαδρομής στη Ζωγραφική της Γιέλενα Ιγκνιάτοβιτς" Η Jelena Ignjatovic προερχόμενη από τη φίλη χώρα της Σερβίας- Μαυροβουνίου συνταιριάζει την εικαστική δημιουργία με την επιστημονική έρευνα της Ιστορίας της Τέχνης. Τη γνώρισα ως φοιτήτρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου, όπου φοιτά στο Β΄ κύκλο για την εκπόνηση Διδακτορικής Διατριβής, υπότροφος του Ιδρύματος Ωνάση. Το θέμα της διδακτορικής της διατριβής «Προσωπογραφία και εικόνα» συνδυάζει τους δύο άξονες της προσωπικότητάς της. Ως ζωγράφος διερευνά το ανθρώπινο πρόσωπο με μοντέρνα εικαστική αντίληψη που δεν μένει στην απλή απόδοση των φυσιογνωμικών χαρακτηριστικών, αλλά αξιοποιεί μορφολογικά τα στοιχεία του προσώπου παρεμβαίνοντας αναλυτικά και συνθετικά, αναπλάθοντας τις φόρμες. Ως ιστορικός της τέχνης μελετά την Εικόνα, που είναι και αυτή μια «προσωπογραφία», αλλά με την τεχνοτροπική της μορφή έχει στην Ορθόδοξη Εκκλησία καθοριστική σημασία για την πνευματική ζωή των πιστών. Γι΄ αυτό άλλωστε και η Αναστήλωση των Εικόνων είναι η νίκη και ο θρίαμβος της Ορθοδοξίας. Περιμένουμε με πολύ ενδιαφέρον αυτή τη διατριβή της κ. Jelena Ignjatovic. Η ζωγραφική της έχει και άλλες εκφάνσεις και μορφικές αναζητήσεις. Δείγματα μιας φάσης της δουλειάς της είναι τα αυγά, με τα οποία εκφράζεται τόσο με το σχήμα και τον αναστάσιμο συμβολισμό τους αυγού όσο και τη ζωγραφική διακόσμηση της επιφάνειάς τους βασισμένη κυρίως στις χρωματικές αξίες. Με το Πάθος και την Ανάσταση συνδέεται και άλλη ενότητα των έργων της ζωγράφου. Αναφέρεται στη Σταύρωση. Ο Σταυρός με τον Χριστό σε υπαινικτική μορφή. Ο Σταυρός σε ποικίλες μορφές. Ο Σταυρός σα σύμβολο αλλά και μορφολογικό στοιχείο δεσπόζει σε πολύπλοκες συνθέσεις. Στην τελευταία δουλειά της η Ignjatovic δίνει μεγαλύτερη έμφαση στο χρώμα όπως σε δυναμικές συνθέσεις με περιδινούμενες χρωματικές σφαίρες. Σε βαθυκόκκινο φόντο δονείται μία σφαιρική γκριζωπή μάζα. Σ’ άλλα έργα οι χρωματικές αξίες είναι αχνές• συχνά σε γαλάζιους τόνους. Η μορφή μιας δεομένης εμψυχώνει ένα πίνακα, ενώ σ’ άλλο έργο τρεις -μόλις διακρινόμενοι- Άγιοι βαδίζουν σε μια πορεία προς τους Εμμαούς μέσα σε ουράνια ατμόσφαιρα υποσημαινόμενη από ένα, με έντονη αφαίρεση, τοπίο. Κάποτε τα τοπία –πάντα βέβαια με αφαιρετικό τρόπο- ανακαλούν μνήμες από συγκεκριμένους χώρους, όπως κάποιο στενό δρόμο στην Πλάκα μ’ έναν ήλιο-φεγγάρι στο βάθος. Η Jelena Ignjatovic είναι μια ζωγράφος με πλούσια εικαστική παραγωγή που προσεγγίζει ένα ευρύτατο φάσμα ζωγραφικών διατυπώσεων με σύγχρονο αφαιρετικό τρόπο, που δικαιώνεται χάρις στη χρωματική ευαισθησία και τη συνθετική ικανότητα. Το έργο της δεν μένει στην απλή περιγραφή αλλά προχωρεί στην καταγραφή βαθύτερων βιωμάτων, που φθάνουν μέχρι τις υπαρξιακές και μεταφυσικές αναζητήσεις, οι οποίες βρίσκουν διεξόδους στην πνευματικότητα της Ορθόδοξης παράδοσης.